Abstract:

Με τον όρο «κοινωνικά συστήματα προστασίας της υγείας»  εννοούνται τα συστήματα στα οποία η υποβάθμιση της υγείας του ανθρώπου θεωρείται κοινωνικός κίνδυνος. Οι συμπράξεις στα  κοινωνικά συστήματα προστασίας της υγείας εγείρουν δύο βασικά ερωτήματα στα οποία εστιάζεται η μελέτη: Πρώτον, εάν η ιδιαίτερη φύση της υγειοπροστατευτικής δραστηριότητας επιβάλλει τη θέσπιση ιδιαίτερου νομοθετικού καθεστώτος σε σχέση με το γενικό καθεστώς που ισχύει για τις συμπράξεις στους υπόλοιπους τομείς της διοικητικής δράσεως. Δεύτερον, ποιες επιπτώσεις επιφέρει ο χαρακτηρισμός των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και των δημόσιων οργανισμών παροχής υπηρεσιών υγείας ως επιχειρήσεων, κατά την εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου για την εσωτερική αγορά, τις κρατικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό, στη νομική φύση των συμπράξεων. Τα τελευταία χρόνια η κοινωνική ασφάλιση και οι κοινωνικές υπηρεσίες αποτελούν το αντικείμενο συζητήσεων και προβληματισμού, κυρίως επειδή η επιδίωξη μεγαλύτερης συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα εντείνει τις δυσκολίες στην εφαρμογή των κανόνων για την εσωτερική αγορά, τον ανταγωνισμό και τις κρατικές ενισχύσεις και δημόσιες συμβάσεις. 

Από την ανάλυση της νομοθεσίας και της νομολογίας του ΔΕΚ προκύπτουν τα εξής:  Στα κοινωνικά συστήματα προστασίας της υγείας η καθολική πρόσβαση, δηλαδή η αλληλεγγύη δεν έχει σχέση αυτό καθεαυτό με την παροχή των ιατρικών υπηρεσιών, αλλά με την ασφαλιστική ή φορολογική κάλυψη του κινδύνου. Επομένως, θα πρέπει να διαχωρίζεται η ασφαλιστική δραστηριότητα από την υγειοπροστατευτική. Η ασφαλιστική δραστηριότητα κινείται εκτός του ευρωπαϊκού δικαίου για την εσωτερική αγορά και τον ανταγωνισμό, εφόσον προέχει η κοινωνική αλληλεγγύη και ο κρατικός έλεγχος. Οι ιατρικές υπηρεσίες μπορεί να παρέχονται και από τον δημόσιο και από τον ιδιωτικό τομέα. Στην περίπτωση αυτή η τυχόν προνομιακή μεταχείριση του δημόσιου τομέα ή των ιδιωτικών φορέων που διαχειρίζονται το σύστημα για λογαριασμό του στο μέτρο που δεν δικαιολογείται με βάση το άρθρο 86 παρ. 2 ΣΕΚ θίγει τον ανταγωνισμό. Υποστηρίζω ότι η φύση της υγειοπροστατευτικής δραστηριότητας και ο σκοπός της παροχής υψηλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας με ανεκτό δημοσιονομικά κόστος επιβάλλουν την επεξεργασία και εισαγωγή ιδιαίτερου θεσμικού πλαισίου για τις συμπράξεις του δημόσιου, του κοινωνικού και του ιδιωτικού τομέα των υπηρεσιών υγείας.