Publications by Year: 2012

2012
Argiropoulos A, Rhizopoulou S. Micromorphology of petals of the invasive weed Oxalis pes-caprae. Weed Biology and Management. 2012;12:47-52. oxalis_2012.pdf
Chimona C, Stamellou A, Argiropoulos A, Rhizopoulou S. Study of variegated and white flower petals of Capparis spinosa expanded at dusk in arid landscapes. Journal of Arid Land . 2012;4(2):171-179.Abstract
In this study, we provide the first evidence of two pairs of petals of the rapidly expanded and short-lived nocturnal flowers of Capparis spinosa L. (caper) during the prolonged drought period in Eastern Mediterranean region. The corolla of the winter-deciduous, perennial C. spinosa consists of two pairs of petals: a pair of white distinct petals and a pair of connate variegated petals with green basal parts. The results indicated the presence of substantially different amounts of chlorophyll in the two pairs of petals, while their carbohydrates’ content is comparable with that of the green sepals. High resolution imaging of petal surfaces of short-lived flowers of C. spinosa, obtained by using scanning electron microscopy, revealed stomata on the adaxial epidermis on both the white and the green parts of the variegated petals; while dense hairs were found on the surface of the abaxial green parts of the variegated petals. Adaxial, epidermal cells of the variegated petals, viewed using atomic force microscopy, possess a submicron, cuticular microfolding that differs between the white and the green parts of the petals. It appears that microridges on the adaxial, white parts of petals of C. spinosa compensate for an increase in cell surface area of the short lived petals, while the roughness of the green parts of petals was found to be higher than that of the white parts. Thus, the micromorphology of surfaces of epidermal cells is expected to affect optical properties and wettability of the floral tissues. These findings may be particularly important for understanding the performance of the short-lived petals of C. spinosa, which are exposed to dryland environments.
studyofvariegatedandwhiteflowerpetalsofcapparisspinosaexpandedatduskinaridlandscapes.pdf
Sophia R. Changing mediterranean environment: irrefutable evidence from pre-industrial, unpublicised scenes contemporary with a mission (1786-1787) in the Levant. Global Nest Journal. 2012; 14 (4):516-524. gnj_2012.pdf
Kolyva F, Stratakis E, Rhizopoulou S, Chimona C, Fotakis C. Leaf surface characteristics and wetting in Ceratonia siliqua. Flora - Morphology, Distribution, Functional Ecology of Plants. 2012;207(8):551-556. flora_2012_ceratonia_siliqua.pdf
Argiropoulos A, Rhizopoulou S. Micromorphology of petals of the invasive weed Oxalis pes-caprae. Weed Biology and Management. 2012;12:47-52. oxalis_2012.pdf
Rhizopoulou S, Lykos A, Delipetrou P, Vallianatou I. Living collection of Flora Graeca Sibthorpiana: from the folios of the monumental Edition to the beds of a Botanic garden in Greece. Sibbaldia . 2012;(10):171-196 .
Meletiou-Christou MS, Rhizopoulou S. Constraints of photosynthetic performance and water status of four evergreen species co-occurring under field conditions. Botanical Studies. 2012;53(3):325-334.Abstract
Leaf water status and photosynthetic characteristics were investigated in four evergreen species, i.e. Laurus nobilis, Ligustrum japonicum, Nerium oleander and Pittosporum tobira, grown under ambient conditions. The results reveal variations in photosynthetic traits in relation to the use of water, during the optimal period of growth, in the middle of the dry season, during the secondary growth period and in the middle of the cold and wet season. Photosynthesis was restricted by limitations of stomatal conductance, causing transpiration impairment in L. nobilis, L. aponicum and P. tobira; while, the opposite holds true for N. oleander . Stomatal conductance of N. oleander was higher than that of the three co-existing species, sustaining elevated rates of photosynthesis and transpiration, at the expense of water. As drought progressed, there was a reduction in photosynthesis and water use efficiency in L. japonicum and P. tobira . Leaf turgor of the four species was closely associated with leaf water potential and differences among species narrowed in the dry season. The results show that L. nobilis possess features that confer  advantage for the maintenance of this species in the driest sites, N. oleander maximises gas exchanges in the dry season by exhibiting a capacity for water acquisition, while L. japonicum and P. tobira may be limited to the moist sites .
Ριζοπούλου Σοφία. Κήπος προσευχής
. Αθήνα: Καλειδοσκόπιο, Φιλοδασική Ένωση Αθηνών; 2012.Abstract
Πρόκειται για τον κήπο των αρετών, τον κήπο του Παραδείσου, τον κήπο της Εδέμ. Ετσι τον αναφέρει ένα σπάνιο βυζαντινό χειρόγραφο που βρίσκεται στην Οξφόρδη. Ενα ανώνυμο κείμενο του 13ου αιώνα συγκεκριμένα, που περιγράφει έναν κήπο κάπου στην Ανατολική Μεσόγειο, πραγματικό και συμβολικό ταυτόχρονα, τονίζοντας τη δισυπόστατη έννοια που είχε για τον βυζαντινό άνθρωπο: πνευματικός τόπος αρετών και ταυτόχρονα η απτή πραγματικότητα μιας φυσικής όασης. Στον κήπο αυτόν η ελιά υποδηλώνει την ελεημοσύνη, η βάτος προτρέπει στην υπακοή, η ροδιά συσχετίζεται με το θάρρος και το σθένος και το κίτρο με τα ευώδη του αιθέρια έλαια δείχνει την αγνότητα και τη σωφροσύνη. Γιατί αυτός ο κήπος δεν είναι σαν τους άλλους. Κάθε φυτό έχει την ακριβή του θέση μέσα του. Οπως και κάθε αρετή στην ψυχή του ανθρώπου. «Η βίβλος αύτη τέρψιν παραδεισσίου / τω φιλομαθεί ψυχικού παρεισάγει, / εις τας νοήσεις κατά νουν παρεισφέρει». (Το βιβλίο αυτό θα εισαγάγει τον φιλομαθή αναγνώστη στη γοητεία και στις χάρες ενός παραδεισένιου κήπου, αν στρέψει προς αυτό όλη του τη σκέψη). Αυτό αναφέρεται στο προοίμιο του χειρογράφου. Δεκατέσσερα φυτά του μεσογειακού τοπίου συσχετίζονται στο χειρόγραφο με αντίστοιχο αριθμό πνευματικών αρετών. Καθένα από αυτά στηρίζει μια αρετή με στόχο όλες μαζί να δράσουν ανυψωτικά και επουλωτικά για την ψυχή του ανθρώπου. «Με οξυδερκή ματιά ο ανώνυμος συντάκτης του χειρογράφου αποκρυπτογραφεί τους κώδικες της φυτικής ζωής για να συνθέσει έναν κήπο των αρετών» λέει η κυρία Ριζοπούλου, εντυπωσιασμένη από την ακρίβεια και τη ζωντάνια των περιγραφών, όπως δηλώνει στη μικρή μελέτη της «Κήπος προσευχής» που εξέδωσε η Φιλοδασική Ενωση Αθηνών με τον εκδοτικό οίκο Καλειδοσκόπιο. Η φύση «Κορμοί, κλαδιά, φυλλώματα, άνθη και καρποί, μέσα από τα χρώματα, τους ήχους, τις μυρωδιές, τις γεύσεις και το άγγιγμα μιας φύσης γενναιόδωρης συνθέτουν ένα μοναδικό συνεχές ανάμεσα στο σωματικό και στο πνευματικό» σημειώνει η κυρία Ριζοπούλου, αφού, όπως αναλύει στη συνέχεια, «το κυριολεκτικό βρίσκεται εδώ σε εξαιρετική ισορροπία με το μεταφορικό σε μια ιδιαίτερα ευνοϊκή προσέγγιση - ακόμη και εξύμνηση - του φυσικού κόσμου μέσω των αισθήσεων». Τρία είναι τα προπύλαια δέντρα στον κήπο των αρετών: ο κέδρος, το κυπαρίσσι και το πεύκο. Ολα είναι βραδυαυξή και αειθαλή. Και όλα εισηγούνται την ασκητική ζωή και την εγκράτεια: «Ωσπερ δε τα φυτά οι κατά τον αυτόν πάντα τον καιρόν καρποφορούσιν, ουδέ ανθούσιν, αλλ' ουδέ πεπαίνουσιν όλον τον καρπόν αθρόως, ουδέ συμπαραμένοντα τοις εσχάτοις έχουσιν τον πρώτον τα πάντα ούτω κανθάδε. Καιρός γαρ το παντί πράγματι, κατά τον Σολομώντα» (Οπως τα φυτά ούτε καρποφορούν ούτε ανθίζουν όλα την ίδια εποχή αλλά και στο καθένα δεν ωριμάζουν οι καρποί ταυτόχρονα, ούτε οι πρώτοι καρποί περιμένουν τους τελευταίους, έτσι κι εδώ. Υπάρχει σωστός καιρός για καθετί, όπως είπε ο Σολομώντας). Η κλοπή Το χειρόγραφο αποτελείται από 34 φύλλα με 1.100 στίχους σε ελληνική μικρογράμματη γραφή και στην πραγματικότητα είναι έργο δύο συντακτών, αφού στο προοίμιο ο δεύτερος αναφέρεται στον πρώτο προσθέτοντας πέντε φυτά στα ήδη υπάρχοντα εννέα. Προϊόν «κλοπής» όμως από το μεγάλο ταξίδι στην Ανατολή που έκανε ο άγγλος περιηγητής και ορυκτολόγος Edward Daniew Clarke (1768-1822) ήταν το χειρόγραφο. Η ακριβής προέλευσή του, άγνωστη, αφού είχε επισκεφθεί όλες τις μεγάλες μονές, αποσπώντας συνολικά 94 τόμους, από τους οποίους οι 38 ήταν στα ελληνικά. Με καθαρή τη συνείδηση μάλιστα, καθώς το αιτιολογικό του ήταν ότι έσωσε τα χειρόγραφα από τα ποντίκια και τα σκουλήκια των μοναστηριακών βιβλιοθηκών αλλά και από την άγνοια των μοναχών, τα πούλησε αντί 1.000 λιρών στη Βοδληιανή Βιβλιοθήκη. Ο Παράδεισος Ως «συμβολικός κήπος» ή «θεωρητικόν παραδείσσιον» αναφέρεται το χειρόγραφο στη διεθνή βιβλιογραφία. Αλλωστε η λέξη «παράδεισος», προερχόμενη από την αρχαία περσική pairi-daeza, που σήμαινε «άλσος» ή «κήπος ευχαρίστησης» (σύνθετη από τις λέξεις «pairi» και «daeza», δηλαδή «κήπος» και «τείχος») υποδηλώνει έναν υπαίθριο, τειχισμένο χώρο.
kipos_proseyhis.jpg