Η πολιτική εκμετάλλευση των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Το ακραίο παράδειγμα του Κύλωνα του Αθηναίου

Citation:

Γογγάκη Κ. Η πολιτική εκμετάλλευση των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Το ακραίο παράδειγμα του Κύλωνα του Αθηναίου. Φιλολογική. 2005;90:14-18.

Abstract:

Η προσπάθεια ηθικοποίησης της ολυμπιακής νίκης κατά την αρχαιότητα, σε μια κοινωνία που για πρώτη φορά θέτει όρους ηθικής λειτουργίας των θεσμών, δεν στέφθηκε πάντοτε από επιτυχία. Η για πολιτικούς λόγους εκμετάλλευση της ολυμπιακής επιτυχίας αποτελεί ως εκ τούτου την έκβαση της λειτουργίας μιας κοινωνίας που το πρώτιστο πολιτικό της κύτταρο είναι η «πόλη», καθώς η νίκη υφαρπάζεται από τα χέρια του μεμονωμένου νικητή για να αναχθεί σε καθολική νίκη της πόλης του. Ωστόσο, εκτός από τις αψιμαχίες μεταξύ των πόλεων, ο διακαής πόθος Ολυμπιονικών να καρπωθούν πολιτικά τα οφέλη της νίκης, οδήγησε ενίοτε σε αχαλίνωτες προσωπικές φιλοδοξίες, ή σε δραματικά αποτελέσματα, όπως το απεχθές Κυλώνειον άγος. Η διεκδίκηση της αθλητικής επιτυχίας, ως απόρροια της δίψας για προσωπική ωφέλεια, είναι ένα φαινόμενο που λειτουργεί χωρίς εξαίρεση, γι’ αυτό παρατηρείται το ίδιο συχνά είτε σε έναν τύραννο, ή βασιλιά ή ευγενή της αρχαιότητας, είτε σε έναν κοινό θνητό της σύγχρονης κοινωνίας που επιδιώκει να ξεχωρίσει δια της ολυμπιακής νίκης. Σύμμαχος και συν-διαμορφωτής αυτής της αντίληψης του αθλητή σήμερα είναι συνήθως τα ίδια τα πολιτικά σχήματα, που ως άλλοι χορηγοί και σπόνσορες, παρακολουθούν την επικαιρότητα των αθλητικών επιδόσεων, με σκοπό να αρπάξουν σαν πολεμικό λάφυρο το νικητή, για να τον χρησιμοποιήσουν στον πολιτικό στίβο ως κυνηγό ψήφων. Αυτό όχι μόνο αντίκειται στο ολυμπιακό πνεύμα, επειδή το διαστρεβλώνει, αλλά και έχει ως συνέπεια την υποβάθμιση του πολιτικού διαλόγου και των ηθικών αξιών, καθώς καλλιεργούνται στη νεολαία και στην κοινωνία πρότυπα επιτυχίας αντί για πρότυπα αξίας.