Abstract:

Στον τόμο αυτό οι Βίλλι Μπέννινγκ, Κατερίνα Μητραλέξη και Εύη Πετροπούλου έχουν επιμεληθεί την έκδοση των ανακοινώσεων του συμποσίου με θέμα „Das Argument in der Literaturwissenschaft“, που έλαβε χώρα στο Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών στις 21 και 22 Μαΐου 2005. Το συμπόσιο διοργανώθηκε με αφορμή την ολοκλήρωση του κύκλου εργασιών του Ειδικού Σεμιναρίου (Colloquium) που προσέφερε από το 1990 ανά εξάμηνο ο καθ. Β. Μπέννινγκ και το οποίο στόχευε στη δημιουργία ενός βήματος (φόρουμ) μελέτης, προβληματισμού και ανταλλαγής απόψεων πάνω σε θεωρητικά ζητήματα της σύγχρονης θεωρίας της λογοτεχνίας και απευθυνόταν σε υποψήφιους διδάκτορες και σε προπτυχιακούς φοιτητές που βρίσκονταν στο στάδιο συγγραφής της (υποχρεωτικής στο Τμήμα μας) διπλωματικής εργασίας. Στο Colloquium συμμετείχαν συστηματικά οι συνάδελφοι ερευνητές του οικείου Τμήματος και ερευνητές άλλων Τμημάτων ελληνικών και ξένων Πανεπιστημίων, εκ περιτροπής, με ανακοινώσεις. Το Colloquium ολοκλήρωσε τις εργασίες του το 2005 ενόψει της ίδρυσης του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος, το οποίο λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 2006/2007, με δύο κατευθύνσεις, Γλωσσολογία και Λογοτεχνία.

Οι ανακοινώσεις του συμποσίου „Das Argument in der Literaturwissenschaft“ αναζήτησαν απαντήσεις στο βασικό ερώτημα των τρόπων σύνδεσης της θεωρίας/των θεωριών της λογοτεχνίας με την πράξη της ανάλυσης του λογοτεχνικού κειμένου. Εκκινώντας από διαφορετικές θεωρητικές αφετηρίες και διαφορετικά φιλολογικά ή διεπιστημονικά συμφραζόμενα οι συγγραφείς του τόμου διερεύνησαν τον τρόπο επιχειρηματολογίας κατά την εφαρμογή θεωρητικών θέσεων στην ανάλυση λογοτεχνικών έργων, ή πρότειναν νέες ερμηνείες, επιδιώκοντας να καταστήσουν στην παρουσίασή τους διαφανή τη διαδικασία μετασχηματισμού μιας υπόθεσης εργασίας σε επιστημονικά τεκμηριωμένο και διϋποκειμενικά ελέγξιμο ερευνητικό αποτέλεσμα. Ο τόμος συμπεριλαμβάνει δώδεκα άρθρα, τα εξής: Β. Μπέννινγκ, «Η σύγχρονη θεωρία της λογοτεχνίας», Κατερίνα Μητραλέξη «Αντικρουόμενες ερμηνείες της κωμωδίας Αμφιτρύων του Χάινριχ φον Κλάιστ», Εύη Πετροπούλου «Η γραφή της μνήμης. Για την περί μνημοσύνης θεωρία του Βάλτερ Μπένγιαμιν», Αναστασία Χουρναζίδου «Το μυθιστόρημα του Μούζιλ Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες ως αυτοποιητικό απόσπασμα», Σοφία Αυγερινού «Λογοτεχνική μορφή και κοινωνική πραγματικότητα στους J. M. R. Lenz, Georg Büchner και Bertolt Brecht», Ευαγγελία Τσιαβού «Το μοντέλο της αντιμεταβίβασης ως γέφυρα μεταξύ κειμένου και ερευνητή», Χρήστος Αστερίου «Ο πλάνης ως σκηνοθέτης; Για τη διασύνδεση ανάμεσα στην περιπλάνηση και στο φιλμ στους Yvan Goll και Walter Benjamin», Αικατερίνη Καρακάση «Ένας αδιόρατος θάνατος ή Το βλέμμα του Άλλου. Ο άνθρωπος με την άμμο του E. T. A. Hoffmann και η θεωρία του βλέμματος του Jean-Paul Sartre», Αγλαΐα Μπλιούμη «Ο πολιτισμός ως κειμενικό μόρφωμα. Προοπτικές μιας πολιτισμικής επιστήμης της λογοτεχνίας», Αναστασία Δασκαρόλη «Ο Jean Paul και ο Αριστοφάνης. Το λογοτεχνικό πρότυπο ως επιχείρημα», Στέφαν Λίντινγκερ «Ο μύθος της Νιόβης στο δράμα της εποχής του Goethe» και Κωνσταντίνος Ιωαννίδης/Ελένη Μουζακίτη «Η επίδραση ως καινοτομία. Φωτογραφία και θεωρία της λογοτεχνίας».