Abstract:

(2014). Η σχέση της φιλοσοφίας και του αθλητισμού από την αρχαιότητα έως τον σύγχρονο κόσμο

Ο αθλητικός αγώνας αναπτύχθηκε εντός της φυσικής, ιδεολογικής και κοινωνικής ατμόσφαιρας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Φιλοσοφικά, η ιδεολογία που καλλιεργείται στους πανελλήνιους αθλητικούς αγώνες αποτελεί την αντανάκλαση του βαθύτερου υπόβαθρου με το οποίο ταυτίζεται ο κλασικός πολιτισμός, δηλαδή της συνύπαρξης, και μάλιστα της ισορροπημένης συνύπαρξης, των αντιθέτων. Την περίοδο αυτή ήταν ισχυρή η οντολογική σχέση μεταξύ ψυχής και σώματος. Το κάλλος, το ωραίο, το ιδεώδες, ο άθλος, το κλέος, η ηθική του αγώνα και του αθλητή ως προτύπου, η αισθητική και η αξιολογία τους είναι έννοιες φιλοσοφικές, έννοιες που ανήκουν στη σφαίρα και στη δικαιοδοσία της φιλοσοφίας.

Το ενδιαφέρον για τη σωματική υπόσταση του ανθρώπου, ως σημαντικού μέρους της διττής ανθρώπινης υπόστασης, δεν έπαψε ποτέ να απασχολεί τους διανοητές και τις κοινωνίες, μιας και ο αθλητισμός αντιμετωπίστηκε ως τμήμα της εκάστοτε κοινωνικής ζωής. Η στάση προς το φυσικό σώμα, είτε πρόκειται για στάση σεβασμού είτε για στάση απαξίωσης, έχει γνωρίσματα φιλοσοφικά και ιδεολογικά. Οι μεταβιομηχανικές ιδίως κοινωνίες, έως και τις μέρες μας, χαρακτηρίζονται από τον βιομηχανοποιημένο τρόπο ζωής και τον εκμηχανισμένο τρόπο παραγωγής, απόρροια ενός εκμηχανισμένου πολιτισμού. Επικρατεί ο οικονομικός υλισμός, και η απολυτοποίηση του κέρδους και οτιδήποτε υλιστικού, στο οποίο και εντάσσεται το φυσικό ανθρώπινο σώμα, το οποίο στην πραγματικότητα καθίσταται θύμα αυτής της ισοπεδωτικής και υπολανθάνουσας λογικής. ανθρώπου. Η ανθρωπολογική έννοια του αθλητισμού μπορεί να προσδιορίσει ένα όριο ασφαλείας, το οποίο θα προφυλάσσει το αθλητικό και γενικότερα το ανθρώπινο σώμα από την υπερέκθεση και την υπερκατανάλωση. Διαφαίνεται, επομένως, η ανάγκη της «φιλοσοφικής ανθρωπολογίας», της σύλληψης δηλαδή της ουσίας του ανθρώπου, αλλά και της πολιτικής φιλοσοφίας του σώματος.