Citation:
Abstract:
Παρουσίαση του βιβλίου της Ειρήνης Καμπερίδου από το Λύκειο των Ελληνίδων (και προσκεκλημένη ομιλήτρια):
Αυτή η παρουσίαση [της Ειρήνης Καμπερίδου] εξετάζει τη δουλική φύση της οσμανικής κοινωνίας που διατρέχει όλη την ιεραρχία των διαπροσωπικών σχέσεων στο ιδιωτικό βίο και στο δημόσιο. Αναδεικνύει ότι το χαρέμι δεν ήταν ο εξωτικός, αισθησιακός χώρος που παρουσίαζαν οι ζωγράφοι και οι περιηγητές του 18ου και 19ου αιώνα. Μαθαίνουμε, χάρη στις μαρτυρίες των δυτικών περιηγητριών καθώς και των έγκλειστων στα χαρέμια γυναικών, ότι το 19ο αιώνα το χαρέμι απαρτιζόταν από Ελληνίδες, Κιρκάσιες, Γεωργιανές, γυναίκες της Αφρικής και της Αραβίας. Αναφέρονται και Ευρωπαίες—Αγγλίδες, Ιταλίδες, Γαλλίδες, μαύροι εξισλαμισμένοι ευνούχοι, ευνουχισμένα αγόρια και άνδρες. Το πολυεθνικό - Οθωμανικό χαρέμι ήταν ο κόσμος της απόλυτης απομόνωσης και του απόλυτου περιορισμού και εγκλεισμού του γυναικείου φύλου ως μία συλλογική οντότητα (ταυτότητα) μέσα σ’ έναν χώρο (δηλαδή Χαρέμι) όπου όλες οι γυναίκες ανήκαν μόνο σ’ έναν άνδρα [είτε με την ιδιότητα της συζύγου, της κόρης, της σκλάβας οδαλίσκης, της μητέρας, της προστατευόμενης). Αυτός ο συλλογικός εγκλεισμός των γυναικών ως μία οντότητα και ο αποκλεισμός τους από τον δημόσιο-κοινωνικό βίο, ήταν προϊόν ή καρπός του θεσμού της δουλείας, των επεκτατικών βλέψεων του Ισλάμ. Όμηροι αυτού του συστήματος απομόνωσης υπήρξαν , όχι μόνο τα κορίτσια και οι γυναίκες, αλλά και οι γιοι των έγκλειστων γυναικών, καθώς και οι μικροί αρσενικοί δούλοι και οι ευνούχοι . Η δουλεία, αλλά και το δουλεμπόριο, υπήρξαν θεσμοί που το Ισλάμ είχε αναγνωρίσει και προάγει. «Αχ, θα μπορούσα να συγχωρήσω σχεδόν τα πάντα στους Τούρκους. Δε θα τους καταδικάσω που αφαίρεσαν το σήμα το σταυρού από την Αγιά Σοφιά, που έκαναν τον Παρθενώνα αποθήκη πυρομαχικών ή που έσφαξαν τους Χριστιανούς, αλλά ένα πράγμα δεν μπορώ να συγχωρήσω: το ότι καταδικάζουν τις γυναίκες τους σε μία ζωή ματαιότητας, άγνοιας, ανηθικότητας, και πρόωρου θανάτου. […] πεθαίνουν πρόωρα, κατά εκατοντάδες, από την υπερκατανάλωση ουσιών, από τα δεκαοχτώ ως τα τριάντα τους χρόνια, ως αποτέλεσμα αυτού του μη-φυσιολογικού και ανθυγιεινού τρόπου ζωής στο Χαρέμι…» (Anna Vivanti 1865: 116-117, μετάφραση Ειρήνη Καμπερίδου).
-
Καμπερίδου, Ειρήνη (2015). Στο Θερμοκήπιο του Ανταγωνισμού και της Αντιζηλίας [In the yoke of the harem- hotbed of rivalry and jealousy]. Παρουσίαση στο Πνευματικό Κέντρο «Εκάβη», διοργάνωση: Λύκειο των Ελληνίδων Κατερίνης, στο πλαίσιο της παρουσίασης του βιβλίου "Επιτέλους Αναπνέω Ελεύθερη! Γυναικείες Μαρτυρίες"
*** Kamberidou, Irene (2015). In the yoke of the harem- hotbed of rivalry and jealousy. Presentation at the Cultural Center EKAVI, Katerini, Greece on the occasions of the circulation of Irene Kamberidou’s book entitled "Finally Free to Breathe", Women’s Accounts: women travellers of the 17th, 18th and 19th centuries. Publisher: Telethrio S.A., Athens