Citation:
Date Presented:
8 MarchAbstract:
Ειρήνη Καμπερίδου (2013). «Η κρίση στο γυναικείο αθλητισμό: η μοντελοποίηση των αθλητών/τριών», κεντρική ομιλήτρια στην ενότητα «Η συμμετοχή των Γυναικών στον Πολιτισμό και στον Αθλητισμό», Διημερίδα του Δήμου Αθηναίων με θέμα: «8 Μαρτίου-Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας: Νέες Δράσεις του Δήμου Αθηναίων για τις Γυναίκες» 07 & 08 Μαρτίου 2013 Τεχνόπολις Δήμου Αθηναίων.----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Αυτή η εισήγηση συγκρίνει την προβολή του γυναικείου αθλητισμού στα MME των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Ελλάδας, εντοπίζοντας τον εξωραϊσμός των ανδρικών επιτευγμάτων και την υποβάθμιση των γυναικείων. Στη συνέχεια εξετάζει τις κοινωνικές επιπτώσεις της προβολής των εμπορευματοποιημένων-μοντελοποιημένων ή εικονικά κατασκευασμένων αθλητών/τριών στα Μ.Μ.Ε., όπως για παράδειγμα το «σύνδρομο του Άδωνη» που πλήττει τον ανδρικό πληθυσμό σήμερα. Δηλαδή την κρίση των αρρένων με το σώμα τους. Η «κρίση στο γυναικείο αθλητισμό» (Messner et al. 2010), που αναφέρεται στην ελάχιστη τηλεοπτική κάλυψη του γυναικείου αθλητισμού, επισημαίνεται ειδικά στις Η.Π.Α., όπου η τηλεοπτική προβολή των γυναικείων αγώνων το 2009 (1.6%) είναι λιγότερη από ότι ήταν πριν από 20 χρόνια (5.0%) και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ή λόγος να πιστεύουμε ότι αυτή η τάση θα αλλάξει, εκτός αν οι τηλεοπτικοί παραγωγοί αποφασίσουν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν προς όφελός τους. Το κύριο εμπόδιο που αντιμετωπίζει ο γυναικείος αθλητισμός και η αθλήτρια σήμερα είναι η ορατότητα (προβολή) στα ΜΜΕ και ειδικά η προβολή της αθλητικης ταυτότητας, δηλαδή η προβολή της αθλήτριας στον αθλητικό της ρόλο. Τέλος, πραγματευόμαστε εναλλακτικά αθλητικά μοντέλα, μια ολιστική προσέγγιση, ενόψει της εμπορικής παγκοσμιοποίησης του αθλητισμού και της αθλητικής ταυτότητας. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι νέες αθλητικές ταυτότητες που προβάλλονται στα ΜΜΕ, όπως οι μεταμορφώσεις-μετασχηματισμοί του ανθρώπινου σώματος (genetic doping) και η μοντελοποίηση των αθλητών/τριών, το ανθρώπινο εμπόριο του καταναλωτισμού, της ψυχαγωγίας και του θεάματος. Μολονότι στην κοινωνική περιοχή του αθλητισμού των επιδόσεων δεν τίθεται το ερώτημα εάν μία επίδοση προσεγγίστηκε με «θηλυπρέπεια» ή με «ανδροπρέπεια», εντούτοις οφείλουμε να επισημάνουμε ότι παρατηρείται, ως αποτέλεσμα των μεθόδων προπόνησης σε συγκεκριμένα αθλήματα, μια θηλυκοποίηση του αθλητή και μια αρσενικοποίηση-ανδροποίηση της αθλήτρια, οδηγώντας έτσι αργά και αθόρυβα στην εμφάνιση στα ΜΜΕ μιας καινούργιας αθλητικής αισθητικής, όσον αφορά την αισθητική τους σώματος. Εν ολίγοις, στην προβολή στα ΜΜΕ μιας άφυλης ρευστότητας (gender fluidity): ο άφυλος αθλητής και η άφυλη αθλήτρια (genderless athletes). Ωστόσο, αναδυκνείεται ότι οι 'κλωνοποιημένοι' αθλητές/αθλήτριες που προβάλλονται στα ΜΜΕ δεν εκπροσωπούν την πλειονότητα των ανδρών και των γυναικών της κοινωνικής περιοχής του αθλητισμού. Ένας αυξανόμενος αριθμός αθλητών/τριών, γυμναστών/στριών, ερευνητών/τριών, ακτιβιστών/τριών, δουλεύοντας έξω από τη δεσπόζουσα τάση της εποχής, αγωνίζονται για τη δημιουργία καινούργιων αθλητικών μοντέλων και προτύπων, για την προστασία και την ακεραιότητα του αθλητή και της αθλήτριας, και της αθλητικής δεοντολογίας, την προστασία του περιβάλλοντος, την εξάλειψη της διεθνικής σωματεμπορίας (human trafficking), κ.ά. (Heywood and Dworkin 2003, Creedon 2006, Messner & Raewyn 2007, Καμπερίδου 2005, 2012).