Abstract:

Στην εργασία αυτή εξετάζονται οι μαρτυρίες έγκλειστων εξισλαμισμένων γυναικών στα Οθωμανικά χαρέμια όπως αυτές καταγράφηκαν από δυτικές περιηγήτριες  του 18^ου και του 19^ου αιώνα, στη Μικρά Ασία, στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στην Αίγυπτο και σε άλλες κατεχόμενες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Καταδεικνύεται ότι το υπερβολικό πάχος, η ακινησία και η έλλειψη χάρης στο ανάστημα και στην κίνηση και για τα δύο φύλα, αντανακλούσαν το ατομικό κοινωνικό καθεστώς και θεωρούνταν κοινωνικά ‘προνόμια’ που ανήκαν μόνο στις υψηλότερες τάξεις των Μουσουλμάνων. Ο χορός, η παντομίμα, η τέχνη της ακροβασίας, η φυσική δραστηριότητα και γενικά οποιοδήποτε μορφή καλλιτεχνικής ή σωματικής έκφρασης, κίνησης, ενέργειας ή εκγύμνασης, ήταν όλα σύμβολα κοινωνικής κατωτερότητας. Οι δραστηριότητες αυτές θεωρούνταν ασχολίες, ή εργασίες που ενέπιπταν στην αρμοδιότητα των εξισλαμισμένων σκλάβων, δηλαδή των πρώην μη-μουσουλμάνων που είχαν βίαια ή ‘ομαλά’ εξισλαμισθεί, καθώς και των υπόδουλων/υποτελών λαών, όπως των Ελλήνων, των Αρμενίων, των Εβραίων και των Τσιγγάνων (Kamberidou 2006).