Η χρήση αφηγήσεων στην αξιολόγηση αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης των υποψηφίων εκπαιδευτικών - Η τεχνική της «πιο σημαντικής αλλαγής»

Citation:

Κουκουνάρας- Λιάγκης, Μάριος, & Παπαϊωάννου, Μανώλης. (2023). Η χρήση αφηγήσεων στην αξιολόγηση αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης των υποψηφίων εκπαιδευτικών - Η τεχνική της «πιο σημαντικής αλλαγής». Έρευνα στην Εκπαίδευση, 12(1), 98–117.

Abstract:

Στο άρθρο διερευνάται η δυνατότητα μιας αφηγηματικής ερευνητικής προσέγγισης να αξιολογεί με επιστημονικό τρόπο τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης υποψηφίων εκπαιδευτικών σε ένα πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης. Η έρευνα ήταν ποιοτική και πραγματοποιήθηκε την ακαδημαϊκή χρονιά 2021-2022 σε δύο φάσεις. Συμμετείχαν 73 φοιτητές/τριες από το Τμήμα Θεολογίας, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στο πλαίσιο εφαρμογής του ετήσιου προγράμματος Πρακτικής Άσκησης. Μελετήθηκαν τα αποτελέσματα που έχει η Πρακτική Άσκηση υποψηφίων εκπαιδευτικών σε σχολικό περιβάλλον, όταν αυτή πραγματοποιείται μέσω εξατομικευμένης καθοδήγησης και εποπτείας (mentoring), και εξετάστηκε η χρήση μιας αφηγηματικής ερευνητικής προσέγγισης, της τεχνικής της «πιο σημαντικής αλλαγής» (Most significant change), στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσής τους. Τόσο η συλλογή όσο και η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκαν σε δύο χρονικές φάσεις στη διάρκεια του προγράμματος, με αξιοποίηση της θεωρητικής βάσης της συγκεκριμένης τεχνικής. Συγκεκριμένα, στο μέσο και στο τέλος της Πρακτικής Άσκησης ζητήθηκε από τους/τις φοιτητές/τριες να καταγράψουν την πιο σημαντική αλλαγή που είχαν βιώσει προσωπικά μέσα από την εμπειρία της Πρακτικής Άσκησης, ενώ στη συνέχεια διενεργήθηκε ανάλυση όλων των αφηγήσεων των αλλαγών με τη συμβολή ανεξάρτητων κριτών, ξεχωριστά για κάθε μία από τις δύο φάσεις της ερευνητικής διαδικασίας. Από την ανάλυση περιεχομένου των δεδομένων προκύπτει ότι τα αποτελέσματα από την Πρακτική Άσκηση των υποψηφίων εκπαιδευτικών σχετίζονται με το ακαδημαϊκό κομμάτι της διδασκαλίας και τη θεωρία της, ενώ ταυτόχρονα προκύπτουν αποτελέσματα που συνδέονται με τη διαμόρφωση εκπαιδευτικής επαγγελματικής ταυτότητας. Η έρευνα επιβεβαιώνει την επιστημονική αξιοπιστία της χρήσης αφηγηματικών ερευνητικών προσεγγίσεων (τεχνική της πιο σημαντικής αλλαγής) στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων μιας παρόμοιας εκπαιδευτικής παρέμβασης, ενώ αναδεικνύει σημαντικά κριτήρια για τον μελλοντικό σχεδιασμό προγραμμάτων Πρακτικής Άσκησης, με σκοπό την εκπαίδευση φοιτητών/τριών και υποψηφίων εκπαιδευτικών.        

Publisher's Version