Abstract:

Η εργασία διερευνά το νόημα της Ολυμπιακής νίκης, όπως αυτό απορρέει από τα κλασικά  κείμενα. Η νίκη στην κλασική αρχαιότητα αποτελεί ‘αρετή’, για  την  οποία ο νικητής δικαιούται τον έπαινο και τη δόξα. Η νίκη αποτελεί την απόδειξη της εύνοιας του θεού και έχει επομένως, διάσταση θεϊκή. Ταυτόχρονα αποτελεί την απόδειξη της εκπλήρωσης του ιδανικού της πόλης, της διάπλασης δηλαδή του τέλειου νέου. Η τελετή της στέψης και ο κώμος του νικητή που συνεχίζεται ως την επάνοδό του στην πατρίδα, θυμίζουν την αποθεωτική στέψη του αρχαίου βασιλιά που ενσάρκωσε τον “ενιαυτό δαίμονα’’ στην τοπική του μορφή. Το στεφάνι της στέψης αντίστοιχα εκφράζει την θρησκευτική και ηθική αξία του εξαγνισμού που μεταδίδεται στον αθλητή δια της νίκης. Η νίκη τον ανυψώνει σε επίπεδα θεϊκού ήρωα και τον μετατρέπει  σε  αντικείμενο λατρείας. Τα επίθετα που του αποδίδονται είναι δηλωτικά  της  θρησκευτικής  αξίας της νίκης και ταυτίζουν αυτήν με την ίδια την ευτυχία. Το νόημα της αγωνιστικής νίκης επομένως είναι η εξύψωση και μιας μορφής θεοποίηση του ήρωα–νικητή στην αρχαιότητα. Η νίκη φαίνεται επομένως πως είναι το ιερό Κέντρο, το κέντρο της λατρείας, η Εστία, η πεμπτουσία των αρχαίων αγώνων. Η έννοια της Νίκης μήπως συμπίπτει, όμως, με αυτήν του «υπείροχον έμμεναι» που κυριαρχεί στον κόσμο ιδεών του Ομήρου; Υπήρχε κάτι πριν το «υπείροχον»; Μήπως οι Ετρούσκοι ή οι Τυρρηνοί, μήπως οι Πρωτοέλληνες, ο Θησέας; Τι υπήρχε, άραγε, πριν το «υπείροχον»;