Επιτέλους αναπνέω ελεύθερη! Γυναικείες Μαρτυρίες - Γυναίκες θαμμένες ζωντανές στον θεσμό της διαφθοράς και της ίντριγκας

Citation:

Καμπερίδου, Ειρήνη. (2014). Επιτέλους αναπνέω ελεύθερη! Γυναικείες Μαρτυρίες - Γυναίκες θαμμένες ζωντανές στον θεσμό της διαφθοράς και της ίντριγκας. ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΤΕΛΕΘΡΙΟΝ", Εκδοτικός Όμιλος ΙΩΝ, Κωδικός βιβλίου στον Εύδοξο: 22770968. Έκδοση 1η. Copy at http://www.tinyurl.com/hs5wrz4

Abstract:

Τα έργα, τα ταξιδιωτικά χρονικά, τα προσωπικά ημερολόγια και οι επιστολές δυτικών περιηγητριών που δεν έχουν δει το φως της δημοσιότητας, σε σύγκριση μ' εκείνα των περιηγητών, μας προσφέρουν ένα ανεξερεύνητο, πρωτότυπο και αδημοσίευτο υλικό, καθώς και μια γυναικεία οπτική και προσέγγιση της οσμανικής πραγματικότητας. Χιλιάδες γυναίκες, Αγγλίδες, Γαλλίδες, Γερμανίδες, Σουηδέζες, Ελβετές, Αυστριακές και Αμερικανίδες επισκέφτηκαν, φιλοξενήθηκαν κι έμειναν σε χαρέμια της οθωμανικής κοινωνίας. Περιηγήθηκαν, εξερεύνησαν, έζησαν ως μόνιμες κάτοικοι ή υπηρέτησαν ως εθελόντριες, ως ιεραπόστολοι, ως εκπαιδευτικοί και ως νοσοκόμες, σε κατεχόμενες από τον τουρκικό ζυγό περιοχές που θεωρούνταν, σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, βάρβαρες και επικίνδυνες για το γυναικείο φύλο, όπως η Μικρά Ασία, ο Πόντος, η Κύπρος, η Ελλάδα κ.ά. Εργάστηκαν σε χαρέμια ως ζωγράφοι, ως γκουβερνάντες, ως καμαριέρες, ως υπηρέτριες ή ως συνοδοί γυναικών της οθωμανικής ελίτ κ.ά. Η έρευνα βασίστηκε σε πολύ εκτεταμένο, πλούσιο και πρωτότυπο αρχειακό υλικό, άγνωστου μέχρι πρότινος (Καμπερίδου 2002, 2014) Εντοπίσαμε, επιλέξαμε και συγκεντρώσαμε τα έργα 210 δυτικών περιηγητριών του 17ου, 18ου, 19ου και αρχών του 20ου αιώνα – περί τα 650 έργα -ταξιδιωτικά χρονικά, άρθρα και επιστολές, τα οποία μας οδήγησαν, μέχρι στιγμής, στην εύρεση τουλάχιστον 6.000 δυτικών περιηγητριών. Η εξονυχιστική έρευνα, καταγραφή, μελέτη και διασταύρωση πληροφοριών-μαρτυριών των περιηγητριών που βασίζονται αποκλειστικά στην επιτόπια παρατήρηση τους αναδεικνύει το χαρέμι ως σημαντικό θεσμό, για να ερμηνεύσουμε και να κατανοήσουμε τη δομή και λειτουργία της οθωμανικής κοινωνίας. Με πλοηγό την πρωτογενή γυναικεία πληροφόρηση του 18ου και 19ου αιώνα, εξετάζουμε το θεσμό του οθωμανικού χαρεμιού, για να αντλήσουμε πληροφορίες για τον πολυεθνικό θεσμό της δουλείας, τον δεσποτισμό και την επεκτατική πολιτική του θεοκρατικού και αυταρχικού συστήματος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εν ολίγοις, το χαρέμι αποτελεί ένα εργαλείο - μέσο παρατήρησης για την κατανόηση και ερμηνεία ολόκληρης της οθωμανικής κοινωνίας η οποία βασιζόταν στον θεσμό της δουλείας - σ' όλη την επικράτεια - από την υπόδουλη Αθήνα έως την υπόδουλη Θεσσαλονίκη, από την Κωνσταντινούπολη έως την Τραπεζούντα κλπ.
[Μόνιμη διεύθυνση (Πέργαμος) https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2417974]

--------------------------------------------------------------Η Πολυεθνική Δουλεία-Γυναικείες μαρτυρίες. Το Χαρέμι αποτελεί ένα εργαλείο παρατήρησης για την κατανόηση και ερμηνεία ολόκληρης της Οθωμανικής κοινωνίας, η οποία βασιζόταν στο θεσμό της δουλείας, από την υπόδουλη Αθήνα έως την υπόδουλη Θεσσαλονίκη, από την Κωνσταντινούπολη έως την Τραπεζούντα, κτλ. Το βιβλίο πραγματεύεται την πραγματική καθημερινή ζωή της γυναίκας στο "επίκεντρο της ίντριγκας", σύμφωνα με τις επιτόπιες μαρτυρίες 210 δυτικών περιηγητριών και έγκλειστων στα χαρέμια γυναικών του 17ου, 18ου, 19ου και αρχές 20ου αιώνα. Θεματολογία: γυναικεία περιήγηση· μαρτυρίες ιστορικών γεγονότων· δουλεμπόριο· σκλαβοπάζαρα· εξισλαμισμός· ευνουχισμός· νεομάρτυρες· κρυπτοχριστιανοί· "προνομιακός βιασμός"· Ελληνίδες σουλτάνες· γυναικοκρατούμενη κυβέρνηση· γυναικεία δίκτυα· πελατειακές σχέσεις· παιδικό χαρέμι· αποδράσεις· αποστασία από το Ισλάμ· ήθη και έθιμα· γάμος· διαζύγιο· μοιχεία· εκπαίδευση· αντιλήψεις για το σώμα· χορός, μουσική και εκγύμναση ως σύμβολα κοινωνικής κατωτερότητας· γυναικεία λουτρά· χαμάμ· υπερκατανά- λωση τροφών και ναρκωτικών ουσιών· παχυσαρκία· το πάχος ένδειξη ανώτερου κοινωνικού στάτους· χοροί και μουσική των υποτελών λαών: Ελλήνων, Αρμενίων, Τσιγγάνων, κ.ά.