What is being done to support female entrepreneurship and in particular promote the ways in which information and communication technologies (ICTs) can encourage and facilitate it? Is today's business climate more inviting to women entrepreneurs? Are women equipped to thrive in this digital age? Current, future, and aspiring women entrepreneurs responded to these questions, and many more, at the recent European conference in Athens, Greece ‘More Technologies? More Women entrepreneurs!’ at which Madi Sharma, member of the European Economic and Social Committee argued that ‘we cannot have change unless we have men in the room.’ The European conference showed women - and men - the advantages and opportunities that ICTs can offer them for the development of their business initiatives. It also presented 12 European projects that focus on women's entrepreneurship and how ICT facilitates and fosters it. The European Commission is dynamically promoting, supporting, and encouraging female entrepreneurship. Europe needs more women entrepreneurs and actions are being taken to overcome the obstacles and change mindsets. This paper examines discussions and research on female entrepreneurial activity and provides Tips from successful women entrepreneurs who tell how they have been using new technologies - and social media in particular - to excel in their careers and balance their professional and family lives. Accordingly, this paper begins with an examination of the current research findings on social women’s new models of work, levels of engagement, and transformational leadership styles. Women share content in multiple ways, and working online has been a financial windfall for many, including stay-at-home moms and homemakers. More women are doing what comes ‘naturally’, taking advantage of their so-called natural strengths, such as ‘listening’, sharing, building relationships, and creating a culture of collaboration.   Keywords: Gender, Technology, Women entrepreneurs, ‘Feminine’ skills, Leadership qualities, Social media

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Ημερίδων και Επιμορφωτικών Διαλέξεων 2013 του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασα, στις 20/3/2013 το θέμα: «Διαχρονική προσέγγιση του γυναικείου αποκλεισμού: Ο αθλητισμός ως πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης». Είδαμε ότι οι πραγματικά υφιστάμενες βιολογικές διαφορές μεταξύ των φύλων -οι οποίες φυσικά υπάρχουν- αποτέλεσαν κατά το παρελθόν αφορμή, δικαιολογία, πρόφαση ή πάτημα για τον αποκλεισμό της γυναίκας από τα αθλητικά δρώμενα και κυρίως την υποεκπροσώπησή της στην ιεραρχία των αθλητικών θεσμών μέχρι και σήμερα, πχ. Διεθνούς Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ). Η αθλητική ταυτότητα συνδέεται με διάφορες κοινωνικο-πολιτισμικές έννοιες-νοήματα από την αρχή των Ολυμπιακών Αγώνων, τον 19ο αιώνα, όταν οι γυναίκες ήταν αποκλεισμένες όχι μόνο από τον αθλητισμό, αλλά και από τον ευρύτερο κοινωνικό-δημόσιο τομέα. Παρατηρείται ότι ο ολυμπιακός αθλητισμός εμφανίζεται από τις αρχές της κοινωνικής του παρουσίας ως εκείνος ο θεσμός ο οποίος περιθωριοποίησε τις γυναικείες αξιώσεις για συμμετοχή. Από την άλλη πλευρά αποτέλεσε και πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης για την γυναίκα. Αρχικά εξέτασα πως παγιώθηκαν και αναπαράγονται τα στερεότυπα περί ασθενές φύλου, τις κυρίαρχες «επιστημονικές», κοινωνικές και εθιμοτυπικές αντιλήψεις του 19ου και αρχές 20ου αιώνα, σύμφωνα με τις οποίες η ενασχόληση της γυναίκας με τον αγωνιστικό αθλητισμό θεωρείτο βιολογικά και ψυχικά επιβλαβής. Ασφαλώς και η στάση της ΔΟΕ, της ανδροκρατούμενης επιτροπής, απηχούσε γενικότερες κοινωνικές αντιλήψεις γύρω από τη σχέση των γυναικών με τη γυμναστική και τα σπορ. Δηλαδή, προσαρμοσμένοι στο πνεύμα της εποχής τους οι εκπρόσωποι των σημαντικότερων θεσμών του αθλητισμού των επιδόσεων, ήταν απορριπτικοί έως εχθρική όσον αφορά στη συμμετοχή των γυναικών. Η αντίληψη ότι ο κοινωνικός ρόλος της γυναίκας εξαντλείται στο πλαίσιο της οικογένειας βρήκε αντίθετες πολλές γυναίκες και αθλήτριες του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, όπως την Σταματία Ροβίθυ από τη Σύρο και την Κερκυραία Μελπομένη, οι οποίες το 1896 ως ένδειξη διαμαρτυρίας και αντίδρασης για τον αποκλεισμό των γυναικών από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, διήνυσαν την επίσημη μαραθώνια ολυμπιακή διαδρομή, από τον Μαραθώνα μέχρι το Παναθηναϊκό στάδιο, σε 5½ ώρες και 4 ½ ώρες αντίστοιχα. Ωστόσο, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η γυναικεία επιχειρηματικότητα της Γαλλίδας αθλήτρια-ακτιβίστρια, Alice Milliat, η οποία διοργάνωσε τις γυναικείες Ολυμπιάδες, γνωστοί ως «Ολυμπιακοί Αγώνες Γυναικών» (1921-1936), καθώς και άλλα γυναικεία αθλητικά events και πρωταθλήματα, όπως γυναικείο ποδόσφαιρο και ποδηλασία, σε εποχές που η αθλητική δραστηριότητα των γυναικών στιγματιζόταν κοινωνικά. Οι γυναικείες Ολυμπιάδες ήταν η απάντηση φεμινιστικών κύκλων και της Γυναικείας Διεθνούς Αθλητικής Ομοσπονδίας (Féderation Sportive Féminine Internationale), απέναντι στις συνεχείς αρνήσεις της ΔΟΕ και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερασιτεχνικού Αθλητισμού να επιτραπεί στις γυναίκες να συμμετάσχουν σε ολυμπιακά αθλήματα, θεωρούμενα κατ' εξοχήν ανδρικά, όπως οι αγώνες δρόμου. Η Milliat, ως Πρόεδρος της Γυναικείας Διεθνούς Αθλητικής Ομοσπονδίας, μετά από την μεγάλη επιτυχία των «Ολυμπιακών Αγώνων Γυναικών» στο Παρίσι το 1922, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τη ΔΟΕ, στις οποίες απαιτούσε την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα γυναικείων αθλημάτων στους ΟΑ, διαφορετικά θα συνεχιζόταν η διοργάνωση των γυναικείων Ολυμπιάδων. Αυτό που κατάφερε, μεταξύ άλλων, ήταν τη συμμετοχή των γυναικών στο στίβο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ το 1928 σε πέντε αθλήματα. Στη δεύτερη ενότητα της εισήγησής της η κυρία Καμπερίδου ανέδειξε ότι ο Ολυμπιακός αθλητισμός αποτέλεσε και αποτελεί πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης όχι μόνο για την γυναίκα, αλλά και για πολλές μη-προνομιούχες κοινωνικές/εθνικές ομάδες. Παρέχει το κοινωνικό πλαίσιο για την προβολή/ορατότητα, τη γνωστοποίηση και τη διακήρυξη αιτημάτων, διαμαρτυριών και αντιθέσεων με το κατεστημένο. Εν ολίγοις, ο Ολυμπιακός αθλητισμός αποτελεί μέσο γνωστοποίησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρέχει αρένα διαμαρτυρίας κατά της κοινωνικής, πολιτικής, ρατσιστικής και φυλετικής βίας. Για παράδειγμα, οι μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Κίνα και στο Θιβέτ που πραγματοποιήθηκαν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008 (Καμπερίδου, 2013)------------------------------------------------------------------------------ Η αθλητική ταυτότητα συνδέεται με διάφορες κοινωνικο-πολιτισμικές έννοιες-νοήματα από την αρχή των Ολυμπιακών Αγώνων, τον 19ο αιώνα, όταν οι γυναίκες ήταν αποκλεισμένες όχι μόνο από τον αθλητισμό, αλλά και από τον ευρύτερο κοινωνικό-δημόσιο τομέα. Παρατηρείται ότι ο ολυμπιακός αθλητισμός εμφανίζεται από τις αρχές της κοινωνικής του παρουσίας ως εκείνος ο θεσμός ο οποίος περιθωριοποίησε τις γυναικείες αξιώσεις για συμμετοχή. Από την άλλη πλευρά αποτέλεσε και πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης για την γυναίκα. Η Γαλλίδα αθλήτρια-ακτιβίστρια, Alice Milliat Milliat, ως Πρόεδρος της Γυναικείας Διεθνούς Αθλητικής Ομοσπονδίας, μετά από την μεγάλη επιτυχία των «Ολυμπιακών Αγώνων Γυναικών» στο Παρίσι το 1922, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με τη ΔΟΕ, στις οποίες απαιτούσε την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα γυναικείων αθλημάτων στους ΟΑ, διαφορετικά θα συνεχιζόταν η διοργάνωση των γυναικείων Ολυμπιάδων. Αυτό που κατάφερε, μεταξύ άλλων, ήταν τη συμμετοχή των γυναικών στο στίβο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Άμστερνταμ το 1928 σε πέντε αθλήματα. Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η γυναικεία επιχειρηματικότητα της Milliat, η οποία διοργάνωσε τις γυναικείες Ολυμπιάδες, γνωστοί ως «Ολυμπιακοί Αγώνες Γυναικών» (1921-1936), καθώς και άλλα γυναικεία αθλητικά events και πρωταθλήματα, όπως γυναικείο ποδόσφαιρο και ποδηλασία, σε εποχές που η αθλητική δραστηριότητα των γυναικών στιγματιζόταν κοινωνικά. Οι γυναικείες Ολυμπιάδες ήταν η απάντηση φεμινιστικών κύκλων και της Γυναικείας Διεθνούς Αθλητικής Ομοσπονδίας (Féderation Sportive Féminine Internationale), απέναντι στις συνεχείς αρνήσεις της ΔΟΕ και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ερασιτεχνικού Αθλητισμού να επιτραπεί στις γυναίκες να συμμετάσχουν σε ολυμπιακά αθλήματα, θεωρούμενα κατ' εξοχήν ανδρικά, όπως οι αγώνες δρόμου. Στη δεύτερη ενότητα θα δούμε ότι  ο Ολυμπιακός αθλητισμός αποτέλεσε και αποτελεί πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης όχι μόνο για την γυναίκα, αλλά και για πολλές μη-προνομιούχες κοινωνικές/εθνικές ομάδες. Παρέχει το κοινωνικό πλαίσιο για την προβολή/ορατότητα, τη γνωστοποίηση και τη διακήρυξη αιτημάτων, διαμαρτυριών και αντιθέσεων με το κατεστημένο. Εν ολίγοις,  αναδεικνύτεαι ότι ο Ολυμπιακός αθλητισμός αποτελεί μέσο γνωστοποίησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παρέχει αρένα διαμαρτυρίας κατά της κοινωνικής, πολιτικής, ρατσιστικής και φυλετικής βίας. Για παράδειγμα, οι μαζικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για την καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων στην Κίνα και στο Θιβέτ που πραγματοποιήθηκαν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008 (Καμπερίδου, 2011) ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Καμπερίδου, Ειρήνη (2013). "Ολυμπιακοί Αγώνες Γυναικών" - Διαχρονική προσέγγιση του γυναικείου αποκλεισμού: ο αθλητισμός ως πεδίο κοινωνικής χειραφέτησης. Εισήγηση (20/3/2013) στο πλαίσιο του Προγράμματος Ημερίδων και Επιμορφωτικών Διαλέξεων 2013 του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). [Women’s Olympic Games – historical perspective on women’s exclusion: sport as a social emancipation space, presentation at the seminars of the School of Physical Ed. & Sport Science, Athens, March 20, 2013  ]

Καμπερίδου, Ειρήνη (2013).  «Μετάφραση Αποσπασμάτων από την έρευνα της Ειρήνης Καμπερίδου "Γυναίκες Επιχειρηματίες: Δεν μπορούμε να έχουμε αλλαγή αν δεν συμμετέχουν και οι άνδρες," Journal of Innovation and Entrepreneurship 2013, a Springer Open Journal»,  σελ. 20-22. Ημερομηνία δημοσίευσης, 2013/12, ICAP Marketing Solutions. LWB- Leading Women in Business / οι γυναίκες Ηγέτες των επιχειρήσεων στην Ελλάδα. [ΕΝΘΕΤΟ ΣΤΑ ΝΕΑ]. C.0.  in Apella

  -Kamberidou, I. (2013). The East in the Eyes of Western Women travellers of the 18th and 19th centuries: solidarity and understanding the East. Presentation (invited speaker) at The East in The Eyes of The West International Conference of the Faculty of Arts, Kuwait University.  C.2 in Apella -Themes conditions_of_the_conference-2013.pdf the_east_in_the_eyes_of_the_west._faculty_of_arts._kuwait_university_2013.pdf

1. **Invited speaker, one of ten (10) experts invited to participate in conference, the only one from Greece. C.2.1 in Apella ***Επιλέχτηκα ανάμεσα στους 10 experts απ΄ όλο τον κόσμο που συμμετείχαν στο συνέδριο στο Κουβείτ, μετά από ανακοίνωση του ΕΚΠΑ (υπ΄ αριθ. 39740/Β4/22-3-2013 έγγραφο του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού) σχετικά με την Συμμετοχή ελλήνων καθηγητών στο Διεθνές Συνέδριο "Η Ανατολή στα μάτια της Δύσης" στο Πανεπιστήμιο του Κουβεϊτ από 26 έως 28 Νοεμβρίου 2013] (βλ.folder DEP: Μάρτιος 29, 2013).]    C.2.1 in Apella *** Invited speaker, gratitude and appreciation certificate, Prof. dr. Hayaat Nasser al-Hajji, Dean of the Faculty of Arts Letter: The Faculty of Arts sponsoring travel tickets and hotel accommodation, etc.… C.2.2 and C.2.3 in Apella

Ειρήνη Καμπερίδου (2013). «Η κρίση στο γυναικείο αθλητισμό: η μοντελοποίηση των αθλητών/τριών», κεντρική ομιλήτρια  στην ενότητα «Η συμμετοχή των Γυναικών στον Πολιτισμό και στον Αθλητισμό»,  Διημερίδα του Δήμου Αθηναίων  με θέμα: «8 Μαρτίου-Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας: Νέες Δράσεις του Δήμου Αθηναίων για τις Γυναίκες» 07 & 08 Μαρτίου 2013 Τεχνόπολις  Δήμου Αθηναίων.---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Αυτή η εισήγηση συγκρίνει την προβολή του γυναικείου αθλητισμού στα MME  των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Ελλάδας, εντοπίζοντας τον εξωραϊσμός των ανδρικών επιτευγμάτων και την υποβάθμιση των γυναικείων. Στη συνέχεια εξετάζει τις κοινωνικές επιπτώσεις της προβολής των εμπορευματοποιημένων-μοντελοποιημένων ή εικονικά κατασκευασμένων αθλητών/τριών στα Μ.Μ.Ε., όπως για παράδειγμα το «σύνδρομο του Άδωνη» που πλήττει τον ανδρικό πληθυσμό σήμερα. Δηλαδή την κρίση των αρρένων με το σώμα τους. Η  «κρίση στο γυναικείο αθλητισμό» (Messner et al. 2010), που αναφέρεται στην ελάχιστη τηλεοπτική κάλυψη του γυναικείου αθλητισμού, επισημαίνεται ειδικά στις Η.Π.Α., όπου η τηλεοπτική προβολή των γυναικείων αγώνων το 2009 (1.6%)  είναι λιγότερη από ότι ήταν πριν από 20 χρόνια (5.0%) και δεν υπάρχει καμία ένδειξη ή λόγος να πιστεύουμε ότι αυτή η τάση θα αλλάξει, εκτός αν οι τηλεοπτικοί παραγωγοί αποφασίσουν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν προς όφελός τους.  Το κύριο εμπόδιο που αντιμετωπίζει ο γυναικείος αθλητισμός και η αθλήτρια σήμερα είναι η ορατότητα (προβολή) στα ΜΜΕ και ειδικά η προβολή της αθλητικης ταυτότητας, δηλαδή η προβολή της αθλήτριας στον αθλητικό της ρόλο.  Τέλος, πραγματευόμαστε εναλλακτικά αθλητικά μοντέλα, μια ολιστική προσέγγιση, ενόψει της εμπορικής παγκοσμιοποίησης του αθλητισμού και της αθλητικής ταυτότητας. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι νέες αθλητικές ταυτότητες που προβάλλονται στα ΜΜΕ, όπως οι μεταμορφώσεις-μετασχηματισμοί του ανθρώπινου σώματος (genetic doping) και η μοντελοποίηση των αθλητών/τριών, το ανθρώπινο εμπόριο του καταναλωτισμού, της ψυχαγωγίας και του θεάματος. Μολονότι στην κοινωνική περιοχή του αθλητισμού των επιδόσεων δεν τίθεται το ερώτημα εάν μία επίδοση προσεγγίστηκε με «θηλυπρέπεια» ή με «ανδροπρέπεια», εντούτοις οφείλουμε να επισημάνουμε ότι παρατηρείται, ως αποτέλεσμα των μεθόδων προπόνησης σε συγκεκριμένα αθλήματα, μια θηλυκοποίηση του αθλητή και μια αρσενικοποίηση-ανδροποίηση της αθλήτρια, οδηγώντας έτσι αργά και αθόρυβα στην εμφάνιση στα ΜΜΕ μιας καινούργιας αθλητικής αισθητικής, όσον αφορά την αισθητική τους σώματος. Εν ολίγοις, στην προβολή στα ΜΜΕ μιας άφυλης ρευστότητας (gender fluidity): ο άφυλος αθλητής και η άφυλη αθλήτρια (genderless athletes).  Ωστόσο, αναδυκνείεται ότι οι 'κλωνοποιημένοι' αθλητές/αθλήτριες που προβάλλονται στα ΜΜΕ δεν εκπροσωπούν την πλειονότητα των ανδρών και των γυναικών της κοινωνικής περιοχής του αθλητισμού. Ένας αυξανόμενος αριθμός αθλητών/τριών, γυμναστών/στριών, ερευνητών/τριών, ακτιβιστών/τριών, δουλεύοντας έξω από τη δεσπόζουσα τάση της εποχής, αγωνίζονται για τη δημιουργία καινούργιων αθλητικών μοντέλων και προτύπων, για την προστασία και την ακεραιότητα του αθλητή  και της αθλήτριας,  και της αθλητικής δεοντολογίας, την προστασία του περιβάλλοντος, την εξάλειψη της διεθνικής σωματεμπορίας (human trafficking), κ.ά. (Heywood and Dworkin 2003, Creedon 2006, Messner & Raewyn 2007, Καμπερίδου 2005, 2012).

What is being done to support female entrepreneurship and in particular promote the ways in which information and communication technologies (ICTs) can encourage and facilitate it? Is today's business climate more inviting to women entrepreneurs? Are women equipped to thrive in this digital age? Current, future, and aspiring women entrepreneurs responded to these questions, and many more, at the recent European conference in Athens, Greece ‘More Technologies? More Women entrepreneurs!’ at which Madi Sharma, member of the European Economic and Social Committee argued that ‘we cannot have change unless we have men in the room.’ The European conference showed women - and men - the advantages and opportunities that ICTs can offer them for the development of their business initiatives. It also presented 12 European projects that focus on women's entrepreneurship and how ICT facilitates and fosters it. The European Commission is dynamically promoting, supporting, and encouraging female entrepreneurship. Europe needs more women entrepreneurs and actions are being taken to overcome the obstacles and change mindsets. This paper examines discussions and research on female entrepreneurial activity and provides Tips from successful women entrepreneurs who tell how they have been using new technologies - and social media in particular - to excel in their careers and balance their professional and family lives. Accordingly, this paper begins with an examination of the current research findings on social women’s new models of work, levels of engagement, and transformational leadership styles. Women share content in multiple ways, and working online has been a financial windfall for many, including stay-at-home moms and homemakers. More women are doing what comes ‘naturally’, taking advantage of their so-called natural strengths, such as ‘listening’, sharing, building relationships, and creating a culture of collaboration.   Keywords: Gender, Technology, Women entrepreneurs, ‘Feminine’ skills, Leadership qualities, Social media------------------------------------------------------------------------------------------------

Cite this article as:

Kamberidou, I. J Innov Entrep (2013) 2: 6. https://doi.org/10.1186/2192-5372-2-6

• DOI https://doi.org/10.1186/2192-5372-2-6
• Publisher Name Springer Berlin Heidelberg
• Online ISSN 2192-5372

• About this journal
• Reprints and Permissions

Cite this article as:

Kamberidou, I. J Innov Entrep (2013) 2: 6. https://doi.org/10.1186/2192-5372-2-6

• DOI https://doi.org/10.1186/2192-5372-2-6
• Publisher Name Springer Berlin Heidelberg
• Online ISSN 2192-5372

• About this journal
• Reprints and Permissions